Single zijn op Valentijnsdag. Voor de een prima, voor de ander een crime. Tegenwoordig swipen mannen en vrouwen naar links of rechts op Tinder-profielen op zoek naar een leuke date en de liefde. Niets raars meer aan. Maar begin jaren 1900 van de vorige eeuw, waren contactadvertenties de enige manier om buiten je familie en sociale kring in contact te komen met een mogelijke huwelijkspartner. Ondenkbaar in deze tijd, toch? De zoektocht naar een geschikte kandidaat (van vooral mannen) via de krant was tot de jaren ’90 zelfs gebruikelijk en sociaal geaccepteerd.
Eenzaamheid is van alle tijden
Speciaal voor Valentijnsdag spitte het online familiegeschiedenisplatform MyHeritage de Nederlandse kranten door en zette de meest romantische contactadvertenties uit de vorige eeuw op een rij. Gemene deler? Amoureuze verlangens zijn universeel. Eenzaamheid en weduwnaarschap kwamen bijvoorbeeld vroeger ook al veel voor. Grappig om te zien is ook dat het Oud-Hollandsche taalgebruik weinig ruimte liet voor verbeelding. Een vrouw moest bijvoorbeeld vooral knap zijn en bereid tot huishoudelijk werk, waarna bij wederzijds goedvinden een huwelijk volgde, terwijl een man vaak van goede komaf was en financieel wel bemiddeld.
Bijna alle contactadvertenties geplaatst door mannen
Ongeveer 95% van de contactadvertenties werd gezet door mannen. In de 19e eeuw bemiddelde vooral familie bij de zoektocht naar een geschikte huwelijkskandidaat. Wanneer dat niet lukte, omdat je een kleine sociale kring had, of je bijvoorbeeld op het platteland woonde, ver van de stad en sociaal verkeer, dan was een contactadvertentie vaak de enige mogelijkheid.
Aan het begin van de 20ste eeuw wordt het gewoner om zonder inmenging van familie op eigen initiatief een advertentie te plaatsen. Vaak zijn het mannen op zoek naar een huishoudster, of kerkgangers die iemand met dezelfde religieuze achtergrond zoeken. Ook vrouwen nemen meer eigen initiatief, geholpen door het kiesrecht (1919) en toegang tot de universiteiten (1871), laten ze in contactadvertenties steeds vaker van zich horen. Op zoek naar de liefde van hun leven…
Leuk: speciaal voor Valentijn zet MyHeritage in de week van 13 t/m 17 februari wereldwijd alle online huwelijks- en scheidingsregisters open voor het publiek. Je kunt dan zonder lidmaatschap scrollen in de persoonlijke gegevens van je naasten en voorouders.
Foto header via iStock, credits: KariHoglund
