Dit jaar is het het Rembrandtjaar; Rembrandts 350e sterfjaar wordt het hele jaar ‘gevierd’ met allerlei bijzondere events en tentoonstellingen. Eén van zo’n ode aan Rembrandt is een initiatief van het Mauritshuis in Den Haag. Zij hebben namelijk De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp opnieuw tot leven gewekt.
Om dit te kunnen doen heeft het museum een app ontwikkeld waarbij je met je smartphone of tablet letterlijk het Anatomisch Theater van 1632 instapt en zo meekijkt over de schouder van één van de belangrijkste schilders van Nederland, Rembrandt.
Zonder bril
Sinds de komst van ARKit en Arcore heeft vrijwel iedereen met een Apple of Android device* Augmented Reality tot hun beschikking. Deze techniek maakt het mogelijk om door middel van de camera de wereld te verrijken met virtuele holografische projecties. Zo werd er voor Rembrandt Reality een virtueel ‘portal’ ontworpen. Door deze portal in de fysieke wereld te plaatsen kun je met je device echt een andere wereld binnenlopen. Via de camera van de smartphone kijk je naar een virtuele wereld, in dit geval de Anatomische Les. Good to know: anders dan bij Virtual Reality hoeft er dus geenbril gedragen te worden.
Making-off
Om het schilderij De Anatomische Les van dr. Nicolaes Tulp zo reëel mogelijk na te maken, zijn look-a-likes van de hoofdpersonen op het schilderij gekleed in ’17de-eeuwse’ kostuums en daarna gescand met een 3D scanner bestaande uit 600 spiegelreflexcamera’s. Daarnaast werd ook het oorspronkelijke theater ‘In de Waag’, waar dokter Tulp in 1632 zijn anatomische les gaf, met een 3D scanner vastgelegd. Deze scans zijn vervolgens samengevoegd, waarna 3D artists de juiste kleuren, texturen en licht hebben geven aan de personen en de ruimte. Aan het project werkten kunsthistorici van het Mauritshuis nauw samen met de makers van de app.
Innovatieve chirurgijns in de Gouden Eeuw
De anatomische lesvan Dr. Nicolaes Tulp was één van de eerste, belangrijke opdrachten voor de jonge Rembrandt. Het chirurgijnsgilde van Amsterdam vroeg hem de arts Nicolaes Tulp en enkele van zijn gildebroeders te portretteren. Tulp was sinds 1628 hoofddocent van dat gilde en in die functie verzorgde hij anatomische lessen in de Amsterdamse Waag.
Het publiek kon een toegangskaartje kopen om te zien hoe een ter dood veroordeelde crimineel werd ontleed. Anatomische lessen waren zeer populair in een tijd waarin er hernieuwde belangstelling voor het menselijk lichaam was en duurden meerdere dagen. Rembrandt schilderde zijn medische gezelschap op een originele manier: alsof wij zelf in het anatomische theater aanwezig zijn en de les vanaf een afstandje volgen.
De app Rembrandt Reality is vanaf nu voor iedereen gratis beschikbaar in de Apple App Store of de Google Play store.
*Apple: iPhone SE, 6S en nieuwere modellen, iPad Pro, iPad 2017 en nieuwere modellen. Android: Android 7.0 of hoger.
